20 sierpnia 1944

Trwa generalne natarcie sił niemieckich na Stare Miasto. Ostrzał artyleryjski i bombardowania lotnicze poprzedzają kolejne ataki nieprzyjaciela na wszystkich odcinkach: zachodnim od ul. Długiej i pl. Krasińskich, wschodnim – od Wybrzeża Gdańskiego przez ulicę Boleść w kierunku Kościelnej i Długiej, z jednoczesnym naciskiem od południa i północy.

Niemcom udaje się wtargnąć z ul. Tłomackie na Bielańską i zająć północną część Banku Polskiego.

Po zaciekłej walce zajmują również Pałac Mostowskich. Trwa wzmożony napór wroga na Stare Miasto od strony Muranowa.

W nocy z 20 na 21 sierpnia oddziały powstańcze zostają zmuszone do wycofania się z zajmowanego terenu. Przechodzą m.in. do gmachu PWPW przy ul. Sanguszki.

Niemcy całkowicie opanowują Muranów, kontrolując odtąd cały teren pomiędzy ulicami Nalewki a Bonifraterską.

Płonący gmach PAST widziany ze stanowiska obserwacyjnego w budynku przy ul. Zielnej 30. Foto: Eugeniusz Lokajski „Brok”/ Muzeum Powstania Warszawskiego

W Śródmieściu, w nocy z 19 na 20 sierpnia, oddziały powstańcze pod dowództwem rtm. Henryka Roycewicza „Leliwy” przystępują do natarcia na potężny, ośmiopiętrowy gmach Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, tzw. PAST-y, przy ul. Zielnej 37/39.

W akcji uczestniczą m.in. oddziały z IX zgrupowania rtm. „Leliwy”, pluton szturmowy z kompanii „Koszta”, dwa patrole saperów, kobiecy patrol minerski, dwa patrole miotaczy płomieni, specjalna ekipa straży ogniowej.

To, co traciliśmy w dzień, odbijaliśmy w szturmach nocnych. Cykl „Dni Walczącej Stolicy” Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984)

Dotychczasowe próby zdobycia PAST-y załamywały się, ze znacznymi stratami własnymi, wobec przewagi ogniowej Niemców, zamkniętych w ufortyfikowanym gmachu. Po kilkunastu godzinach ciężkiej walki Powstańcy zdobywają gmach PAST-y, likwidując w ten sposób uciążliwy punkt ostrzału. Straty wroga wynoszą 38 zabitych.

Do niewoli dostaje się 121 Niemców z różnych formacji, w tym wielu rannych i poparzonych. Straty powstańcze wynoszą nie mniej niż 17 zabitych.

Powstańcy ze zgrupowania „Chrobry II” obsadzają magazyny Hartwiga na rogu Towarowej i Pańskiej. Jest to najdalej na północ wysunięta placówka powstańcza w tym rejonie.

kartki z kalendarza pochodzą z Muzeum Powstania Warszawskiego

pliki audio pochodzą ze strony Polskie Radio 24