Siegfried Lemke – As myśliwski ze Świdwina

Jednym z najciekawszych wątków z historii Świdwina w XX wieku jaki można przytoczyć jest historia Siegfrieda „Wumm”[1] Lemke. Był to jeden z najlepszych asów Luftwaffe urodzony w Świdwinie 7 kwietnia 1921 roku. Po skończeniu szkoły dla pilotów w niemieckich siłach powietrznych jako Unteroffizier został przydzielony jesienią 1942 roku do I/JG2 ,,Richthofen”[2], która w tym czasie stacjonowała w północnej Francji i zajmowała się odpieraniem nalotów dywanowych na tereny III Rzeszy. Swoje pierwsze zwycięstwo odniósł dopiero 12 marca 1943 r. kiedy to zestrzelił myśliwca Spitfire RAF w pobliżu Fécamp. 12 września 1943 roku za zestrzelenie pięciu alianckich maszyn został awansowany do stopnia Oberfeldwebela. Mając na koncie 11 zestrzeleń Siegfried Lemke wraz z jednostką został przeniesiony na południe Francji w styczniu 1944 roku. Zadaniem I/Jagdeschwader 2 była obrona przed nalotami amerykańskich bombowców B-17 w okolicach Marsylii. 27 stycznia w ciągu 20 minut zestrzelił 3 samoloty typu Spitfire[3]. 4 lutego zaliczył na swoim koncie latającą fortecę B-17. W ciągu całego dnia 9 lutego zestrzelił kolejne cztery Spitfire’y. Pod koniec lutego jednostka w której służył Lemke została przeniesiona do Włoch, gdzie stacjonowała w okolicach Rzymu. Jej celem było odpieranie lądowania alianckiego pod Anzio[4] od stycznia do czerwca 1944 roku. W trakcie swojej kampanii we Włoszech udało mu się zestrzelić 19 samolotów i w uznaniu zasług został odznaczony Krzyżem Niemieckim w Złocie.[5][6] Po formalnym zwycięstwie i zakończeniu operacji aliantów jednostka została przeniesiona w połowie maja z powrotem do Francji i ulokowana na północ od Paryża. W tym czasie jej zadaniem najpierw była obrona przestrzeni powietrznej w tym rejonie, a od czerwca uczestniczyła ona w obronie podczas lądowania wojsk alianckich w Normandii. Będąc w stopniu Leutnanta[7] Siegfried Lemke został w dniu 14 czerwca 1944 roku odznaczony Krzyżem Rycerskim za zestrzelenie 47 nieprzyjacielskich maszyn.

23 czerwca 1944 roku zostaje on przeniesiony i mianowany dowódcą III/JG2 z powodu śmierci dzień wcześniej poprzedniego dowódcy Josefa Wurmhellera. W jednostce tej został już do końca wojny. Do końca roku miał na swoim koncie około 60 zestrzeleń. Następnie od sierpnia do października jednostka Lemkego została przebazowana do Królewca gdzie przechodziła proces reorganizacji i uzupełnień po stratach poniesionych podczas walk w Normandii oraz została przezbrojona w 40 sztuk najnowszych samolotów myśliwskich typu Fw-190 A-8 R6s, które miały zostać użyte podczas Operacji Bodenplatte, której celem było wyeliminowanie alianckich sił powietrznych stacjonujących w Belgii i Holandii oraz wspieranie grudniowej ofensywy niemieckiej w Ardenach. Podczas operacji straty Jagdeschwader 2 w której służył Siegfried Lemke wyniosły około 40%. Sama operacja pozwoliła na krótką chwilę wyeliminować znaczną część sił powietrznych przeciwnika z walki, jednak zostało to okupione dużymi stratami, których w przeciwieństwie do Brytyjczyków i Amerykanów, Niemcy nie były w stanie uzupełnić. Ostatnim potwierdzonym zestrzeleniem Siegfrieda Lemke był amerykański samolot P-47 zestrzelony 23 grudnia 1944 roku na południowy zachód od Kolonii. Lemke był również nominowany do dodania mu Liści Dębu do Krzyża Rycerskiego jednak nie uzyskał on wystarczającej ilości zestrzeleń. W następnym czasie jego jednostka była przebazowana dalej w głąb upadającej III Rzeszy. Oficjalnie Jagdeschwader 2 ,,Richthofen” skapitulowała w okolicach Monachium w maju 1945 roku. O ostatnich miesiącach wojny i losach powojennych wiadomo praktycznie niewiele. As Luftwaffe zmarł 18 grudnia 1995 roku w Worfelden niedaleko Frankfurtu nad Menem. Miał wtedy 74 lata. Dzisiaj uważa się że Siegfried Lemke w czasie drugiej wojny światowej zestrzelił od 70 do 96 samolotów i wyleciał na 325 misji bojowych. Wśród potwierdzonych zdobyczy na jego koncie znajdują się:

[1]Niem. Wumm – Bum, Łubu-du

[2] I/JG2 – pierwsza eskadra w drugim skrzydle lotniczym ,,Richthofen”

[3] Miało to miejsce prawdopodobnie na południowy wschód od Cannes.

[4] Operacja Schingle(żwir)

[5] Odznaczenie nadano 3 kwietnia 1944

[6] Odznaczenie było żartobliwie nazywane przez niemieckich żołnierzy ,,jajkiem sadzonym Hitlera”, ,,reflektorem wstecznym dla patriotów” oraz ,,symbolem partyjnym dla krótkowidzów”

[7] Leutnant – podporucznik, pierwszy stopień oficerski w armii niemieckiej

LITERATURA:

1. „Aces of the Luftwaffe – Siegfried Lemke”. Udostępniono 11 lipiec 2020. https://www.luftwaffe.cz/lemkes.html.
2. „FalkeEins – the Luftwaffe blog: Leutnant Siegfried Lemke 1./JG 2 mit Ritterkreuz, June 1944”. FalkeEins – the Luftwaffe blog (blog), 8 maj 2017. http://falkeeins.blogspot.com/2017/05/leutnant-siegfried-lemke-1jg-2-mit.html.
3. Manrho, John, i Ron Pütz. Bodenplatte: The Luftwaffe’s Last Hope. Stackpole Books, 2010. „Siegfried Lemke”. W Wikipedia, 18 maj 2020. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Siegfried_Lemke&oldid=957400950.
4. Les As de la Luftwaffe. „Siegfried «Wumm» LEMKE”. Udostępniono 11 lipiec 2020. http://www.lesasdelaluftwaffe.fr/jg-2-richthofen/70v-siegfried-lemke/.

O autorze:

Adam Kotarski – Urodzony w 1998 roku w Świdwinie. Student Historii, specjalizacji Archiwistyki i zarządzania dokumentacją na UAM w Poznaniu. W swojej pasji najbardziej skupia się na badaniu historii lokalnej Pomorza Zachodniego, historii drugiej wojny światowej, a zwłaszcza jednostek niemieckich i cudzoziemskich służących w armii niemieckiej w latach 1939-1945, oraz historii 1 i 2 Armii Polska Polskiego na Wschodzie.